در جستجوی تغییر جهان به سمت شیوه‌های پایدارتر و فرآیندهای چرخشی، طراحان به طور فزاینده‌ای توجه خود را به راه‌حل‌های شگفت‌انگیزی که در طبیعت یافت می‌شود، معطوف داشته‌اند. طراحی زیستی فقط یکی از روندهای در حال ظهور است که به دنبال حل مشکلات طراحی با استفاده از داده‌های حوزه بیولوژیک است.
در ادامه با ترموود کیان همراه باشید.
طراحی زیستی چیست؟
همانطور که از نام آن پیداست، طراحی زیستی در هسته خود یک رشته است که بیولوژی و طراحی را با هم ترکیب می‌کند. به عبارت دیگر، استفاده از مواد و فرآیندهای طبیعی، از جمله مواد گیاهی و باکتریایی، مواد تولید شده توسط حیوانات، بیوتخریب‌پذیری و واکنش‌های شیمیایی طبیعی، برای بهبود طراحی یک محصول یا کاربرد عملی با استفاده از خواص و ویژگی‌های طبیعی آن.
طراحی زیستی می‌تواند نقش مهمی در اقتصاد چرخشی در حال ظهور ما ایفا کند، با ارائه فرصت‌هایی برای استفاده از فرآیندها و محصولات تولیدی پایدارتر، بسیاری از آنها در پایان عمر مفید خود قابل کمپوست هستند. کاربردهای صنعتی و علمی بالقوه برای اصول طراحی زیستی تقریبا بی‌پایان است، از مد و معماری گرفته تا بهداشت و طراحی محصول، و موسسات آموزشی در سراسر جهان توجه ویژه‌ای به این رشته دارند.
برخی از مواد طبیعی استفاده شده در طراحی زیستی ممکن است کاملا غافلگیرکننده باشند و گاهی اوقات کمی عجیب به نظر برسند، اما طراحی زیستی مؤثر، مزایای زیادی دارد، از جمله تولید پایدارتر و افزایش کارایی در فرآیندهای صنعتی گرفته تا راه‌حل‌های کاملا جدید که مزایایی از نظر سلامت، پایداری و کارایی ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، دانشجویان در دانشگاه UC Davis در کالیفرنیا یک گلیتر را با استفاده از نانوسلولز باکتریایی “طراحی زیستی” کردند. با هدف پایان دادن به کار کودکان در استخراج میکا، که اغلب برای ساخت گلیتر استفاده می‌شود.
تفاوت طراحی زیستی و طراحی بیوفیلیک، آیا تفاوتی وجود دارد؟
بدون شک متوجه شده‌اید که ما به طراحی بیوفیلیک در معماری بسیار علاقه‌مند هستیم، و شاید شما تعجب می‌کنید که آیا طراحی زیستی فقط یک واژه دیگر برای همان مفهوم است. پاسخ کوتاه این است که خیر، اما تاحدودی تلاقی بین این دو وجود دارد. طراحی بیوفیلیک شامل شش عنصر است که می‌توانند به صورت جداگانه یا ترکیبی استفاده شوند، و در حالی که برخی از کاربردهای این عناصر می‌توانند جنبه‌هایی از طراحی زیستی را، مانند استفاده از مواد طبیعی یا موجودات زنده دربرگیرند. اکثر معماری‌های بیوفیلیک به طور خودکار به عنوان طراحی زیستی شناخته نمی‌شوند.
هدف اصلی طراحی بیوفیلیک ایجاد ارتباط نزدیک‌تر بین انسان‌ها و محیط طبیعی ما است، در حالی که کاربردهای طراحی زیستی بیشتر درباره شناسایی و ایجاد راه‌حل‌های طراحی عملی است. همچنین، طراحی بیوفیلیک به طور انحصاری به حوزه معماری مربوط می‌شود، در حالی که طراحی زیستی می‌تواند در هر رشته‌ای که طراحی را دربرمی‌گیرد به کار رود. به عبارت دیگر، تقریبا هر جایی. به طور خلاصه، در حالی که برخی از شیوه‌های طراحی که اصول بیوفیلیک را دنبال می‌کنند، تعریفاً اصول طراحی زیستی را نیز دنبال خواهند کرد، آنها دو رشته کاملا مجزا هستند.
چرا طراحی زیستی برای معماران موضوع داغی است و چوب چه نقشی در آن ایفا می‌کند؟
همانند سایر صنایع، طراحی زیستی در معماری قدرت حل کردن طیف وسیعی از چالش‌های عملی را دارد، اغلب به شیوه‌هایی که به ما اجازه می‌دهد تا در هماهنگی نزدیک‌تری با محیط طبیعی خود زندگی کنیم، از مواد ساختمانی پایدارتر گرفته تا ویژگی‌هایی که افزایش‌های سمبیوتیک برای ساکنان انسانی و زندگی پیرامون ما ایجاد می‌کنند.
طراحی زیستی از چوب در راه‌های مختلف استفاده می‌کند، با بهره‌گیری از پایداری، چندمنظوره بودن و قابلیت بیوتخریبی آن برای کاربردهایی از ساخت و ساز تا دستگاه‌های پزشکی. پژوهشگران و طراحان به دنبال کشف راه‌های نوآورانه برای گنجاندن مواد چوبی در محصولات جدید و موجود هستند، ضمن در نظر گرفتن تأثیرات زیست‌محیطی و اکولوژیک.
برای مثال، مفهوم ساختمانی را در نظر بگیرید که درختان زنده را در اطراف مواد دیگر به شکلی می‌پروراند که یک ساختمان تولید کند که در طول عمر خود تکامل یابد و تغییر کند. این مفهوم با نام BauBotanik شناخته می‌شود، و طرفداران آن ادعا می‌کنند که ساختمان‌های ساخته شده به این شیوه در واقع با گذشت زمان محکم‌تر خواهند شد.
در حالی که توانایی چوب برای گرفتن دی اکسید کربن خوب مستند شده است، ساختمان‌هایی که از درختان زنده ساخته شده‌اند در واقع طی عمر خود به جذب این گاز گلخانه‌ای، ضمن آزاد کردن اکسیژن ادامه خواهند داد .
همانطور که می‌بینید، مکان‌هایی که طراحی زیستی ممکن است به عنوان یک جامعه جهانی ما را به آن ببرد، تقریبا بی‌پایان است و این حوزه هیجان‌انگیز و در حال رشد ممکن است به طور کامل نحوه زندگی ما را انقلابی کند. این مطلب را بخوانید: طراحی بیوفیلیک، چرا و برای چه کسی؟
محصولاتی که ما استفاده می‌کنیم، غذایی که ما می‌خوریم، نحوه بازیافت ما، حتی خانه‌هایی که ما در آن زندگی می‌کنیم ممکن است در آینده نزدیک به شیوه‌هایی جذاب، الهام‌بخش و زندگی‌بخش تغییر کنند، پس این فضا را زیر نظر داشته باشید.
